Kayıp ve yas süreci zorlu bir zaman dilimini kapsar. Bu durum kişilerin hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Sevdiğimiz birini ya da evcil hayvanımızı kaybetmek, hepimiz için çok zordur. Derin bir üzüntü kaplar yüreğimizi ve bu duyguyla nasıl baş edeceğimizi bilemeyiz. Arkasından çaresizlik hisseder ve zaman içerisinde durum bir şekilde kabul eder. Bu süreç elbette bahsedildiği kadar kolay değildir ve kişiye zaman sanki hiç geçmeyecek gibi gelecektir. 3 farklı yas süreci vardır. Kişinin yaşadığı bu süreci patolojik bir durum taşıyıp taşımadığı hakkında bilgi toplanır. Bunun ardından ona göre bir uzmana başvurulup başvurulmayacağına karar verilecektir.
Yas Türleri Nelerdir?
Kişinin yaşadığı yas türü, gelecekte gelişebilecek durumlarla ilgili detaylı bilgi sağlamaktadır. Yasın yaşandığı ilk günden 20 güne kadar kişinin hissettikleri normaldir. 20 günden sonra hafif bir rahatlama olması beklenmektedir. İlk 20 ila 40 gün arası acı azalarak hafifleyecektir. 40 günden sonra kişinin üzüldükleri yaşanılan güzel anılar olacaktır. Kişi 40 günün sonunda hala travmatik bir durumdaysa, hayatla ilgili aktivitelerine devam edemiyor ise sürekli yas tutuyorsa, bir uzmana ihtiyacı olduğundan söz etmek mümkündür.
Sağlıklı Yas
Kişinin yaşadığı duygusal ve davranışsal durumun, günlük hayatını uzun bir süre etkilemeyecek kadar oluşmasıdır. Kişi bu süreçte çok yoğun acı hissedebilir ancak hayatına da devam edebilir düzeydedir. Acı günden güne azalır ve kişi kaybettiği kişiyi iyi hatırlar, hayata bıraktıkları ile teselli olur.
Patolojik Yas
Bireyin yas sürecini bir türlü atlatamaması, kaybın ardından 6 ay geçmesine rağmen yaşamına devam edememesi halinde oluşan durumdur. Kişi günlük aktivitelerini devam ettiremiyor, işine, okuluna veya günlük yaşamına devam etmekten kaçıyorsa, acısı ilk günkü gibi içinde duruyor, kendini eve kapatıyorsa patolojik yas yaşıyor olabilir.
Travmatik Yas
Kişinin yakınını beklenmedik bir şekilde kaybetmesi (trafik kazası vs.) halinde oluşan yas sürecidir. Bu süreçte kişi olayın şokunu atlatamadığı için beklenmedik tepkiler de verebilmektedir. Kabullenme duygusunun en geç oluştuğu yas süreci olduğu söylenmektedir. Acıyla yüzleşmek çok zordur. Dolayısıyla böyle durumlarda hem kişinin yaşadığı travma, hem de yas üzerinde durulmalıdır.
Yas Süreci Nasıl Sağlıklı Bir Şekilde Atlatılır?
Sağlıklı bir yas dönemi geçirmek isteyen kişilerin en çok sordukları sorulardan biri: “Yas Süreci nasıl sağlıklı bir şekilde atlatılır?” şeklindedir. Bunun yanı sıra bir yakınının yas sürecinde olduğunu gören kişiler de, bu süreçte onlara nasıl davranmaları gerektiklerini düşünmektedir. Öncelikle kayıp ve yas sürecinde olan kişiyi gözlemlemek gerekecektir. Kişinin nasıl bir süreç geçirdiği, kaybın ölüm şekli, kişinin geçmiş yas öyküleri, baş etme becerileri ve hayat düzeni bu süreçte üzerinde etkilidir.
Bu dönemde olan yakınına destek olmak isteyen kişinin, süreci yaşayan kişiyi iyice gözlemlemesi gerekmektedir. Bu dönemde neler yaşadığı, yasın sağlıklı olup olmadığı gibi etkenler önemlidir. Ayrıca sabırlı davranmak gerekir , yası yaşayan kişi sürekli olarak geçmiş anılarını anlatmak isteyebilir. Bunun yanı sıra yaşadığı acıyı aktarmanın bir yolu olarak sürekli ağlama krizlerine girer. Ayrıca kendini odaya kapatma gibi davranışlar da gözlemlenmektedir. Kişi kendine zarar vermeye başlamışsa, yasın üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen günlük yaşamını idame ettiremiyorsa ve ölümün gerçekliğini kabul etmiyorsa, bir uzmandan yardım almasında fayda olacaktır.
İlgili içeriğe göz atabilirsiniz: EMDR Nedir? Ne İşe Yarar?
Yas türleri arasında travmatik yas ve patolojik yas, çok uzun süre devam edebilme niteliği olan insan hayatında ciddi bir zorluğa neden olan dönemleri kapsamaktadır. Kişilerin bu dönemleri sağlıklı atlatmaları, hayat verimliliklerini tekrardan sağlamaları gerekir. Ayrıca günlük rutinlerini devam ettirebilmeleri için, gerekliyse uzmana başvurmaları hayatları için faydalı sonuçları beraberinde getirecektir.
Yas Sürecinin Aşamaları
Yas sürecinin en bilinen teorisi, Elisabeth Kübler-Ross’un beş aşamalı modelidir: inkâr, öfke, pazarlık, depresyon ve kabul. Ancak bu aşamalar doğrusal bir sırayla ilerlemez; bireyler bu evreler arasında gidip gelebilir veya bazılarını hiç yaşamayabilir.
İnkâr: Kayıp sonrası ilk tepki genellikle şok ve reddetmedir. Birey, “Bu gerçek olamaz” diyerek kaybı kabullenmekte zorlanır. Bu, zihnin travmayı hazmetmek için bir savunma mekanizmasıdır.
Öfke: Kayıpla yüzleşmeye başlayan kişi, adaletsizlik hissiyle öfke duyabilir. Bu öfke, kendine, başkalarına, hatta kayıp yaşayan duruma yönelik olabilir.
Pazarlık: Bu aşamada birey, kaybı geri almak için zihinsel senaryolar üretir. Örneğin, “Keşke daha dikkatli olsaydım” gibi düşünceler yaygındır.
Depresyon: Kayıp gerçeği ağırlaştıkça, yoğun üzüntü, çaresizlik ve enerji kaybı hissedilebilir. Bu, yas sürecinin en zorlu evrelerinden biridir.
Kabul: Zamanla birey, kaybı kabullenir ve yeni bir gerçekliğe uyum sağlamaya başlar. Bu, mutluluk değil, kayıpla barışmaktır.
Yas Süreci Nasıl Yönetilir?
Yas sürecini sağlıklı bir şekilde geçmek için duyguları bastırmak yerine ifade etmek önemlidir. İşte bu süreci kolaylaştırmak için bazı öneriler:
Duyguları İfade Edin: Üzüntü, öfke veya suçluluk gibi duyguları yazıya dökmek, bir yakına anlatmak ya da terapi almak rahatlama sağlar. Duyguları bastırmak, iyileşmeyi geciktirebilir.
Destek Sistemi Oluşturun: Aile, arkadaşlar veya destek grupları, yalnızlık hissini azaltır. Benzer deneyimler yaşayan insanlarla konuşmak, duygusal yükü hafifletir.
Kendinize Zaman Tanıyın: Yasın belirli bir süresi yoktur. Acele etmeden, kendi temponuzda iyileşmeye izin verin.
Profesyonel Yardım Alın: Eğer yas süreci günlük yaşamı ciddi şekilde etkiliyorsa, bir psikolog veya terapistten destek almak faydalı olabilir.
Sağlığınıza Dikkat Edin: Düzenli uyku, sağlıklı beslenme ve hafif egzersizler, fiziksel ve zihinsel dayanıklılığı artırır.
Anlam Yaratın: Kaybın ardından ritüeller düzenlemek, anı defteri tutmak veya sevilen birinin hatırasına anlamlı bir etkinlik yapmak, kapanış hissi sağlayabilir.
Yas Sürecinde Yaygın Yanlış Anlamalar
Yas süreci hakkında bazı yanlış inanışlar, bireylerin kendilerini suçlu hissetmesine neden olabilir. Örneğin, “Yası çabuk atlatmalıyım” düşüncesi gerçekçi değildir; yas, kişiye özgü bir tempoda ilerler. Ayrıca, “Güçlü olmalıyım” beklentisi, duyguları bastırmaya yol açabilir. Oysa ağlamak veya zayıf hissetmek, yasın doğal bir parçasıdır.
Sonuç
Yas süreci, kayıplarla başa çıkmanın doğal bir yoludur. İnkâr, öfke, pazarlık, depresyon ve kabul gibi aşamalardan geçen bu süreç, her bireyde farklı yaşanır. Sağlıklı bir yas süreci için duyguları ifade etmek, destek almak ve kendine zaman tanımak kritik öneme sahiptir. Eğer süreç bunaltıcı hale gelirse, profesyonel yardım almak utanılacak bir durum değildir. Unutmayın, yas bir son değil, kayıpla barışarak yeni bir başlangıç yapma yolculuğudur.
Profesyonel Destek Almak İçin: Antalya Psikolog
Gerçekten güzel eğitimler veriyorsunuz bazılarının ücretsiz izleme gününü daha uzun tutarsanız seviniriz. Yas süreciyle ilgili eğitiminiz de olsa çok güzel olur. Başarılarınız daim olsun. Bu yolda ilerlerken başarılar hep sizinle olsun güzel eğitimler sayenizde bizimle olsun
Hocam ,çok teşekkür ederim.cok güzel eğitim siteniz var və biz çok yararlaniyoruz.Lutfen blog yazılarına devam edin bizim için çok faydalı.
Yas tutmak gerçekten önemli, insanın büyümesini ve hayattaki döngüleri anlayabilmesini, daha sonra normal bir şekilde yaşamını sürdürebilmesini sağlar. Bir de yasın evreleri var, bazı kişiler evreleri sırayla yaşıyor bazı kişiler için de zihinlerinin yapısına uygun şekilde yaşanıyor evreler.
Yas kedere verdiğimiz bir tepkidir. Kişi bu süreci doğal bir şekilde yaşamalıdır. Kişi bu süreci doğal bir süreç olarak yaşadığında kayıp ilede sağlıklı bir şekilde baş etmiş olacaktır. Yas iç dünyamız ve gerçekler arasında yeniden uyum sağlayabildiğimiz bir süreçtir.
Kayıplar ve yas tutmak her insanın hayatı boyunca en az bir defa karşılaşacağı çok üzücü bir süreç. Bu konuya böylesine güzel ve açıklayıcı değindiğiniz için teşekkür ederiz. Diğer postlarınızı da merak ve ilgiyle bekliyoruz
Bilgiler oldukça değerli. Yas kişiden kişiye değişebileceğini aynı ailedeki kişilerin farklı tepkiler verebileceğinin farkında olmak gerekir. Aile ve yakınlarının kişiye destek vermesi bu dönemde oldukça önemlidir.
Yas gerçekten önemli konulardan bir tanesi.Sağlıklı yasın bilinerek bu sürecin doğru atlatılması gerek.Bu yüzden güzel bir yazı olmuş.
Eğitimleriniz ve yazılarınız için çok teşekkür ederiz. Gerçekten farklı alanlarda da kendimizi surekli olarak gelistirmemize olanak sagliyorsunuz. Umarım bu sekilde devam edersiniz ve biz de bunlardan faydalanabiliriz. Her sey için tekrar teşekkürler.
Özellikle ülkecek atlatmaya çalıştığımız dönemde afet yaralarımızı sarmaya yardımcı olan bu gönderileriniz için teşekkür ederiz.
Ücretsiz sunduğumuz Egitimleriniz için gerçekten teşekkür ediyorum. En son sizden temel emdr kazandım. Eğitimin başlamasını dört gözle bekliyorum. Sitenizden daha nice eğitimlerden faydalanmak dileğiyle. 30 ağustos zafer bayramı hediyenizi de bekliyorum.
Sosyal medyada cevrimiciterapi sayfası karşıma çıktı ve sayfanızı biraz inceledim. 30 Ağustos Zafer Bayramı icin ucretsiz egitimlerinizi gordum. Bir psikolojik danisman olarak egitimler almak cok gelistirici oluyor. Fakat ayni zamanda bu egitimleri verenler cogaldigi icin guvenilir bir ekibe ihtiyaç var. Sizlerin de öyle olduğunu temenni ediyorum. Iyi çalışmalar..
Ücretsiz ve ücretli bir çok eğitim seçeneği sunurak ,mesleki gelişimimize katkılarınız ve ulaşabilir bir kurum olduğunuz için çok teşekkür ediyorum ve gelecek yeni eğitimlerinizi heyecanla
bekliyorum.
Bayrama ozel 8 egitim calismaniz harika. Tum egitimleri buyuk bir meslek aşkıyla izlemek isterim. Umarim bu guzel calismalariniz hızla kesmeden devam eder. Iyiki varsiniz
Güzel, bilgilendirici bir yazı olmuş emeğinize sağlık. Özellikle çocuklarda bu durum ihmal edilmeden titizlikle üzerinde durulmalı. Psikolojik sağlamlığı yetişkinlere göre daha düşük seviyede olması bu konuya dikkat edilmesi gerektiğini göstermektedir.
PDR öğrencisi olarak ilgimi çeken konular arasında olduğu için paylaşımı hevesle okudum ve geç de olsa sizi bulduğum için şanslı hissettim. Çünkü alanımla ilgili konularda bilgi sahibi olmak, yeni şeyler öğrenmek istiyorum. Sizi sosyal medya üzerinden keşfettim ve iyi ki diyorum. Umarım eğitimleriniz devam eder. Teşekkürler.
Yas kayip surecinde , kişinin saglikli bir kayip sureci geçirebilmesi için bilişsel terapiden cok varoluşsal yaklaşım daha cok etki sağlıyor. Kaybın oncesinde gecirilen güzel anların varligi ile o kayip ,ölümsüzleşen eserlerin imzasi oluyor ve bunu hastaya yasatabilen terapist sayesinde hasta hic olmadigi kadar saglikli olabiliyor ve farkindalik sagliyabiliyor.
Bize yani ruh sağlığı çalışanlarına bu alanda ucretsiz ve cok kıymetli eğitimler verdiğiniz için çok teşekkür ederiz bu eğitimlerin devamı gelirse cok mutlu oluruz:))
Herkesin hayatında irili ufaklı yas oluyor. Ama ebedi yolcuğun verdiği ayrılık hüznü aşmak da o kadar kolay değil. Bunun için danışanın neler yapabileceğini anlatan güzel yayınlar için teşekkürler.
Ücretsiz eğitimleriniz için gerçekten çok teşekkür ederim. Böyle kaliteli bir eğitime ulaşabilmek bizim için çok değerli. Eğitim veren hocalar çok donanımlılar ve çok ilgililer. Onlara ve çevrimiçi terapi ailesine teşekkürlerimi sunuyorum.
yas tutma sürecini kişinin bastırmadan yaşayabiliyor olması son derece önem arz ediyor.. bu gibi süreçlerde lisans mezunu bir psikolog desteği almak sürecin sağlıklı olmasına destek verecektir.
Bastırmadan yaşayabilmek. Önerilerin en güzeli olsa gerek. Çoğu zaman yaptığımız hatalar acımızı içimize atmak, ölmemiş gibi, gitmemiş gibi yaşama devam etmeye çalışmak… Ama bastırdığımız her duygu gibi bu duygular da benliğimizi rahatsız eder durur…
Sizlerin sayesinde aldığım BDT eğitimi sayesinde bugün işe kabul edildim.Her şey için tekrar teşekkür ediyorum.Umarım daha nice eğitimde birlikte oluruz.Emeklerinize sağlık .💐
Piyasadaki lazer epilasyon sistemlerinin birçoğu eski teknoloji buz lazer sistemleridir. Lazer başlığı cildinize temas eder ve teninize jel sürülür. Bu sistem hijyen açısından önerilmemektedir ve lazer epilasyon tedavisinin başarısızlıkla sonuçlanmasına sebep olmaktadır. TC. Sağlık Bakanlığı tene temas etmeyen lazer epilasyon sistemleri kullanılmasını önermektedir ve bu sistemler yalnızca Sağlık Bakanlığı onaylı polikliniklerde bulunmaktadır. Novar Poliklinikleri Sağlık Bakanlığı onaylı ve ruhsatlıdır. Kıl kökünüze en uygun lazer sistemleri ile sizlere çözüm sunmaktadır.