Toplumun Psikolojimiz Üzerindeki Etkisi

Psikolojimizi şekillendiren önemli konulardan bir tanesi de toplumdur. Bugüne kadar bu konuyla ilgili var olan, pek çok araştırma ve deney mevcuttur. Bazı ünlü düşünür ve ruh sağlığı uzmanları, toplumun psikolojimiz üzerindeki etkisi konusunda olumsuz konuşmaktadır. Toplumun psikolojiyi değil, insan psikolojisinin toplumu etkilediğine dair çeşitli araştırmalar bulunmaktadır. Kuramdan kurama değişiklik gösterse de, toplum insan psikolojisi üzerinde bir etkiye sahiptir. Aslında bunun ana sebebi, insanların olayları algılayış biçimi ile alakalıdır. Yani insan psikolojisinin bir olaydan etkilenmesi için olayın gerçekleşmesi değil, insanın olayı algılayış biçimi önemlidir. Aynı olaylar karşısında farklı tepkiler veren insanlar olduğunu unutmamak gerekir. Hatta bazı insanlar bazı olaylardan hiç etkilenmemektedir. 

Toplumun psikolojimiz üzerindeki etkisi yalnızca toplumun yarattığı olaylar ile bağlantılı değildir. Bunun yanı sıra toplumun normları, kuralları, ahlak yasaları ve kültür de insan psikolojisini etkilemektedir. Çok baskıcı toplumlarda büyümüş insanlardan bazıları, yasalardan nefret ederek yaşar. Bazıları da kuralların gerçekçi ve olması gerektiği şekilde olduğunu ortaya koyar. Pek çok tez, birbirinden farklı araştırmalar mevcuttur. Dolayısıyla etkinin biricik olduğundan söz edilemez. Toplum önemli bir etkendir ve insanın psikolojisinin şekillenmesinde bir rolü olduğu gerçektir. 

Toplumun Psikolojimiz Üzerindeki Etkisi Nedir?

Toplumun psikolojimiz üzerindeki etkisi çeşitli örnekler sayesinde daha akılda kalıcıdır. Farklı toplumlarda doğmuş büyümüş iki çocuğun, birbirinden farklı yaşam tarzları olabilir. Bunun yanı sıra aynı toplumda eşit şartlarda büyümüş iki kişi için de farklılıklar oluşabilir. Bu noktada önce topluma, sonra olayları algılayış biçimine dikkat çekmek gerekmektedir.

Örneklendirecek olursak:

• Kadınlar için çok sert kuralları olan bir toplum düşünelim ve psikolojimiz üzerindeki etkisine bakalım. Kadınların dışarı çıkmaları, çalışmaları, araba kullanmaları ve hatta bir erkekle göz göze gelmeleri bile yasak. Görücü usulü evliliğin yaygın olduğu bir toplum. Bir erkeğin 4 eşi olabiliyor ve hemen her kadın en az 5’er çocuk doğuruyor. Böyle bir toplumda büyümüş erkek narsisistik örüntülere sahip olabilir. Kadını ezebileceğine dair inancı çok yüksektir, kadına saygı duymaz. Bunun yanı sıra bu toplumda yaşayan kadın, depresyon, anksiyete, panik atak gibi çeşitli rahatsızlıklara sahip olma potansiyeline sahiptir. Duygusal çöküntüler olması muhtemeldir. Ayrıca yapmaması gereken davranışları gösterme ihtimali de vardır. Bunun yanı sıra bir kısım kişi de durumdan gayet memnun olarak hiçbir sorun yaşamaz. 
• Kuralları esnek, herkesin eşit şartlarda yaşadığı bir toplum düşünelim. Hemen her ailenin maddi geliri iyi hemen her aile eşit şartlarda yaşıyor. Bu toplumda azınlık bir sınıf var, bu azınlık sınıf işçi sınıfını oluşturuyor. İyi bir gelirleri olmadığı gibi, toplumun tek kuralı azınlıklarla konuşmanın yasak oluşu. Böyle bir toplumda azınlık grup çeşitli psikolojik rahatsızlıklar yaşarken, diğer grup daha sağlıklı bir psikoloji sürdürür. Maddi geliri iyi olmasına rağmen, azınlıkları gören kişiler onlar gibi olmaktan korkarak çeşitli rahatsızlıklar da oluşturabilir. 

İki örnekte daha iyi anlaşıldığı gibi toplumun psikolojimiz üzerindeki etkisi açıktır. Bir şekilde psikolojimizi etkilediği aşikardır. Ancak hangi şekilde etkileyeceği kişinin olayları algılayışı ile bağlantılıdır. Yani bir kişi iyi şartlar altındayken sağlıksız bir psikolojiye sahip olabiliyorken, bir kadın kötü şartlar altında dahi sağlıklı olabilmektedir. Çok fazla depremin görüldüğü bir bölgede bazı kişiler deprem korkusundan uyku problemleri yaşarken, bazı kişiler alışık oldukları bir durum olması dolayısıyla durumu hiç kafalarına takmaz. Toplum psikolojimize yön verse de, algı asıl belirleyici nitelik taşımaktadır. 

Toplumun Psikolojimiz Üzerindeki Etkisi Neden Önemlidir?

Sigmund Freud’un yaklaşık 130 yıl önce ortaya attığı bilinç, bilinç öncesi ve bilinçdışına baktığımızda, bilinçdışının daha anne karnından ilk çocukluk yaşamlarına doğru ilerleyen bir süreç olduğunu görürüz. Yani bilinçdışı daha anne karnında oluşmaya başlar ve ilk yaşam olayları ile şekillendirir. Uçsuz bucaksız bir okyanus olarak tabir edilen bilinçdışı, kişilerin yaşadıkları tüm olayları kaydetmektedir. Toplumun psikolojimiz üzerindeki etkisi düşünüldüğünde, bilinçdışına bir katkı olduğu da görülmektedir. Yani insan bilinçdışı çatışmalar yaşamamak için, bilinçdışının daha farkında olmalıdır. Bilinçdışının neden olduğu çatışmaların insanlar üzerinde çeşitli etkileri vardır. Pek çok kuramcı sağlıklı bir bilinçdışının en az 8-9 kuşakta oluşacağını söylemektedir. Bunun için de sağlıklı bir toplum gerekmektedir. Sağlıklı bir toplum, sağlıklı bir bilinçdışı oluşturarak, kişilerin bilinçdışı çatışmalarını azaltabilir ve psikolojik rahatsızlıklara ait semptomların azalmasını sağlayabilir.