Katatonik ne Demek?

Katatonik ne demek? Katatoni belirtileri nelerdir? Katatonik şizofreni nedir ve Katatoni tedavisi var mı? İşte katatoni hakkında tüm merak edilenler!

İlk kez 1874 yılında Karl Ludwig Kahlbaum tarafından tanımlanan katatoni, şizofreninin en ileri aşaması olarak nitelendirilmektedir. Genel olarak katatoni tanısı konulan kişiler, çeşitli belirtiler yaşamakta, bu kapsamda bireyin hayatı mühim ölçüde etkilenmektedir. Tam anlamıyla katatoni, beynin motor sistemini ilgilendiren bir fenomen olmaktadır. Belirli döneme kadar katatoni, sadece şizofreninin parçası, daha sonraysa başka sebeplerden de ortaya çıkabilecek hastalık olarak tanımlanmıştır.

Katatoninin en büyük belirtileri arasında, kaslarda ileri derece katılığa bağlı olan balmumu arazı ve posturing olmaktadır. Genel olarak katatoni hastasının belirli bir pozisyonda oldukça uzun süre kalması normal olarak nitelendirilmektedir. Örneğin katatoni hastası bireye herhangi bir hareket yaptırdığınız zaman hasta, bıraktığınız pozisyonda kalarak, izleyicisine adeta balmumu eriyormuşçasına his yaşatmaktadır. Peki tam olarak katatonik şizofreni ne demek?

Katatonik Şizofreni ne Demek?

Katatoni ne demek tıp konusu kapsamında Katatoni, genel anlamıyla bireyin belirli süre hareketsiz kalma durumu olmaktadır. Katatonik şizofreninin en önde gelen belirtileri arasında, hareket alanı bulunmaktadır. Katatonik şizofreni kapsamında birey, genellikle çeşitli belirtiler yaşamaktadır. Katatonik şizofreninin genel belirtileri, bu şekilde olmaktadır:

• Basit hareket bozuklukları
• Karmaşık irade bozuklukları
• Harekette iki değerlilik
• Davranış bozuklukları ve b.

Katatonik ne demek konusu kapsamında şizofreninin başlıca özellikleri arasında, motor hareketsizlik, aşırı motor etkinlik, negativizim ve b. bulunmaktadır. Katatonik şizofreni, ekolali ve ekoprapsiyi kapsayan belirgin bir psikomotor bozukluk olmaktadır.

Ekolali

Başka biri tarafından söylenen herhangi bir sözcüğün, hasta tarafından papağan gibi, harfi harfine tekrarlanmasıdır.

Ekopraksi

Aynı şekilde sözcük gibi, gerçekleştirilen herhangi bir eylemi, hasta tarafından aynı şekilde tekrar edilmesidir.

Genel olarak belirtilen etkenlerden ziyade, ağır katatonik stuporda kendisini veya başkasını yaralama riskinden dolayı, hastanın gözlem altında tutulması gerekmektedir. Katatoni belirtileri arasında genellikle bitkinlik ve kendine zarar durumları da olabilmektedir. Katatonik ne demek konusu kapsamında reaksiyonun genellikle başlangıcı, diğer tiplerden daha hızlı olabilmekte ve çoğu durumda hastalıktan önceki yaşamda kopma ve durgunlukla ilgili ipuçları görülmektedir.

Katatoni Belirtileri

Katatoni hastalığı hem şizofreni hem de depresyon eşliğinde ortaya çıkabilmektedir. Genel olarak katatoni hastalığının belirtileri, bu şekilde olmaktadır:

İştahsızlık

Hasta, dış dünyaya karşı ilgisiz kaldığı için belirli süre sonra yemek yeme ihtiyacını da karşılamamaktadır. Dolayısıyla hasta zayıflamakta ve yaşama devam edebilmesi için serum ile beslenmektedir.

Katalepsi

Genel olarak katatoni hastalığı hem psikolojik hem de fizyolojik belirtilere sahip hastalık olarak nitelendirilmektedir. Katatoninin, fiziksel belirtileri arasında kasların kaskatı sıkılaşması ve mimiklerin donması yer almaktadır. Katatoninin bu fiziksel belirtilerine tıpta katalepsi denmekte, hasta bazı durumlarda saatlerce aynı noktaya bakı kalabilmektedir.

Yabancılaşma

Katatoni hastalığının temel belirtileri arasında, dış dünyaya yabancılaşma yer almaktadır. Genel olarak hasta, dış dünyaya o kadar kayıtsız kalır ki, etrafında oluşan olaylara herhangi bir tepki veremez hale gelir.

Duyarsızlaşma

Katatoni hastalarının %80-i duyarsızlaşma belirtisini yaşamakta, bu kapsamda ağrılı uyaranlara bile tepki gösterememektedir. Beynin motor hareketleri neredeyse durma noktasına geldiği için bireyin normalde hissettiği sıcak, soğuk, karanlık, aydınlık ve b. etkenler, hasta tarafından ayırt edilememektedir.

Bilinç kaybı

Genel olarak bilinç kaybı hastalığın son aşamasında yaşanmakta, hasta normal insanın yapması gereken hiçbir eylemi gerçekleştirememektedir.

Katatoni Tedavisi

Katatonik ne demek konusu kapsamında tedavide genel olarak katatonik belirtiler ve altta yatan psikolojik bozukluk ve diğer problemlerin tedavi edilmesi amaçlanmaktadır. Genel olarak tedavinin hedefi, tam remisyon olmaktadır. Katatoninin özellikle ağır durumları, hayatı tehlikeye sokabilecek nitelikte olabilmekte, fakat hızlı tanı ve doğru tedaviyle kısa sürede düzelebilmektedir.

Benzodiyazepinler ve EKT, günümüzde Katatoni tedavisinde kullanılan en etkin yöntemler olarak nitelendirilmektedir. Katatonik tedavisinde, güncel olarak amobarbital tedavi yöntemi, uzun süredir kullanılmakta, en etkin yöntem olarak da bilinmektedir. Katatoni tedavisi çerçevesinde, altta yatan psikolojik ve diğer problemlerin tespiti ve tedavisinin sağlanması, katatoniye bağlı görülebilen çeşitli mide rahatsızlıklarını tetikleyebilmektedir. Bu kapsamda katatoni tedavisinin niteliği fark etmeksizin her tedavi süreci, yatılı biçimde gerçekleştirilmelidir.

Psikiyatri kliniklerinde genel olarak katatoni hastalığı, çoğu zaman duygu durum bozuklukları ve psikolojik depresyon hastalarında gözükmektedir. Katatoni hastalığı, aynı zamanda psikotik bozukluk ve otizm spektrum hastalarında da gözükebilmektedir. Katatoni hastalığının tedavisi çerçevesinde dopamin antagonistleri, tabloyu kötüleştirebileceğinden dolayı oldukça dikkatli kullanılmalıdır. Peki tam olarak katatonik davranış ne demek?

Katatonik Depresyon / Katatonik Depresyon nedenleri

Katatonik ne demek kısaca belirtmek gerekirse katatonik depresyon, genel olarak uzun süre konuşma veya uzun süre sersemletme durumu ile karakterize edilen bir depresyon tipi olmaktadır. Katatonik depresyonda olan bir kişi, etrafında olan bitene herhangi bir tepki vermez, olan biten karşısında sessiz ve hareketsiz kalır. Genel olarak belirtilen etkenler kapsamında bireyin katatonik depresyon eşliğinde yaşadığı belirtiler, bunlardır:

• Katalepsi veya trans gibi durumlar
• Mutizm
• Ajitasyon, endişe ve huzursuzluk
• Echolalia
• Echopraxia
• Stupor
• Stereotipik veya ritüel hareketler ve b.

Depresyon, genel olarak kişinin, uyku, iştah ve b. vücut gereksinimlerini de etkileyebilir.

Genel olarak bireyin katatonik depresyon yaşama sebepleri arasında uzmanlar, aşağıdaki hususları belirtmektedir.

1. Beyin yapısı ve işleyişinde değişiklikler
2. Bir ailenin depresyon ve akıl sağlığı durumları
3. Sevilen birinin ölümü
4. Uyku sorunları, kronik ağrı, dikkat eksikliği ve b. nedenler

Belirtilen hususlardan ziyade, alkol ve uyuşturucu bağımlısı olan kişiler de katatonik depresyon riski taşımaktadır.

Katatonik Depresyon Teşhisi

Genel olarak katatonik depresyonu olan bir kişinin, doktor sorularına cevap vermesi mümkün olmamaktadır. Bu kapsamda doktorun, hastalık teşhisini garanti biçimde gerçekleştirebilmesi açısından semptomlar hakkında bireyin sevdiklerinden bilgi alması gerekmektedir. Doktor, ilk semptomların ortaya çıkışını ve bu kapsamda oluşan her hususun niteliğini öğrenme amaçlı sorgu gerçekleştirebilir.

Doktor, genel olarak garanti teşhis gerçekleştirebilmek için katatonik depresyona sebep olan diğer belirtileri de elemek zorundadır. Örnek olarak belirtmek gerekirse, kişinin antipsikotik ilaçlara verdiği tepki, tıpkı katatonik depresyona benzemektedir. Son olarak doktor, hastanın duruşunu, durumunu, konuşmasını ve b. dinleyerek nihai teşhis koymaya çalışmaktadır.

Katatonik ne demek konusu kapsamında tüm bilgiler, bu şekilde olmaktadır. Siz de belirtilen etkenler kapsamında ihtiyacınızı gidererek, geleceğinizi şekillendirebilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Sosyal anksiyete bozukluğu nedir?