Concerta Nedir?
Concerta, etken maddesi metilfenidat hidroklorür olan bir santral sinir sistemi uyarıcısıdır. Sözünü ettiğimiz bu maddenin tabletten salınımı yavaş yavaş oluşmaktadır. Böylelikle etki süresi artıp tedaviye uyum sürecinin hızlanması hedeflenir. Aynı zamanda kırmızı reçete sınıflamasına dâhildir ve psikiyatrik rahatsızlıklarda doktor kontrolünde başvurulan bir ilaçtır.
Concerta Ne İçin Kullanılır?
Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) aşırı hareketlilik, dürtüsellik, dikkat eksikliğiyle seyreden bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu durumu yaşayan çocuklar ve gençler odaklanmada, dikkatlerini devam ettirmekte, tepkilerini kontrol etmekte zorluk yaşarlar.
DEHB’li çocuklar ve erişkinler sıklıkla akran ilişkileri, okul başarısı, aile içi ilişkiler ve sosyal ortamlarda çeşitli güçlükler yaşarlar. Böyle duygusal, sosyal, akademik aksaklıklar belirgin işlev kaybına yol açıp yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
İlacın önerilmesinin başlıca sebebi aşırı aktiviteyi azaltması ve dikkati artırmada etkili olmasıdır. Böylesi bir kazanımla birlikte dikkatin, konsantrasyonun gelişmesi ve dürtüsel davranışların azalması gözetilir.
Concerta Nasıl Kullanılmalıdır?
- Tableti kırmayınız, bölmeyiniz, çiğnemeyiniz, ezmeyiniz.
- İlacınızı yemeklerden önce veya sonra bir bardak su ile yutunuz.
- Sabahları alınırsa etkisi o günün akşamına kadar sürer. Bu sebeple her gün bir kez sabahları kullanmalısınız.
- Unutulan doza karşılık olması yanılgısıyla çift doz almayınız.
- Bir aylık tedaviye süresine karşın kendinizi iyi hissetmezseniz bu durumu doktorunuza söyleyiniz.
- Bir yıldan daha uzun süre kullanıyorsanız doktorunuz, ilaca olan gereksiniminizi değerlendirmek amacıyla kısa süreliğine tedavinizi durdurabilir. Bu süreçte hekiminizin önerilerini mutlaka dikkate almalısınız.
Concerta Kaç Doz Kullanılmalıdır?
Hekiminiz, tıbbi yanıtınıza ve ihtiyacınıza uygun olarak sizin için elverişli dozu kararlaştıracaktır. Size özel belirlenen talimatlara eksiksiz ve yanlışsız uymanız ilacın tesir edebilmesi için oldukça gereklidir. Verilen önerilere dikkat ettiğiniz hâlde Concerta’nın etkisinin verimsiz ya da şiddetli olduğunu fark ederseniz bu konuyu doktorunuzla görüşmelisiniz.
Metilfenidatın eş değerlerini almaya devam edenler için en iyi başlangıç dozu hekim tarafından düzenlenecektir. Çocuklarda, gençlerde ve yetişkinlerde kullanım dozu farklılık göstermektedir:
- Henüz metilfenidat kullanmayan veya başka bir merkezî sinir sistemi uyaranı ilaçtan geçiş yapan çocuklarda ve gençlerde başlangıç dozu günlük 18 mg, yetişkinlerde ise 18-36 mg tablettir.
- Çocuklarda kullanılabilecek azami günlük doz 54 mg, gençlerde ve yetişkinlerde ise 72 mg’dır. Bu dozların üzerine çıkılmamalıdır.
Concerta Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmedir?
Tedaviye başlamadan önce içerikteki yardımcı maddelere dair bilinmesi gerekenler şöyledir:
- İlacın bileşeninde sodyum klorür bulunur. Kontrollü sodyum diyetindeyseniz uzmanınızla bu konuyu paylaşmalısınız.
- Bazı şekerlere karşı intoleransınız olduğu söylenmişse laktoz monohidrat içeriğinden ötürü bu tıbbi ürünü almadan önce hekiminizi bilgilendiriniz.
Tedavi ilerleyişinde belirli bir periyotta veya doz değişikliğinde sağaltımın karşılığını gözlemlemek için iştah kontrolü, boy ve kilo ölçümü, kan basıncı ve kalp atışı ölçümüyle çeşitli tıbbi değerleriniz gözetime alınabilir. Tedavi süresince göz önünde bulundurmanız gereken hususlar ise şunlardır:
- Bu ilaçtan önce devam eden başka bir tedaviniz varsa doktorunuzu bilgilendiriniz.
- Çeşitli hastalıklarınız sebebiyle başvurduğunuz polikliniklerdeki doktorlara Concerta kullandığınızı mutlaka söylemelisiniz.
- Tedavinize devam ederken alkol kullanmayınız. Alkol kullanımı, ilacınızın yan etkilerini artıracaktır.
- Metilfenidat alırken odaklanma problemleri, görme bulanıklığı, baş dönmesi gibi sorunlar yaşayabilirsiniz. Bu ihtimaller gerçekleştiğinde araç ve makine kullanma, bisiklete binme gibi faaliyetler sakıncalı olabilir.
- Ameliyat ya da diş hekimi muayenesi gibi anestezik kullanılması beklenen durumlar öncesinde sağlık görevlilerine Concerta kullandığınızı söylemeniz gerekir.
- İlacın içeriğindeki etken maddenin doping testlerinde pozitif sonuç verdiğini bilmelisiniz.
Concerta’nın Yan Etkileri Nelerdir?
Diğer ilaçlarda olduğu gibi Concerta’nın içeriğindeki maddelere duyarlı olan kişilerde yan etkiler görülebilir. Ortaya çıkabilecek etkileri şu şekilde sınıflandırabiliriz:
Yaygın Yan Etkiler
- Bulanık görme
- Uykuya dalmakta sorun yaşama
- Baş ağrısı
- Ağız kuruluğu
- Saç dökülmesi
- İştah kaybı
- Cildin uyuşması
- Kaşıntı ya da kaşıntılı döküntüler
- Sıra dışı uykulu ya da uyuşuk hissetme, yorgun hissetme
- Kontrol edilemeyen hareketler, olağan dışı aktif olma
- Mide ağrısı veya hazımsızlık
Yaygın Olmayan Yan Etkiler
- Huzursuz veya ağlamaklı hissetme, çok konuşma, çevreye aşırı farkındalık, uyku problemleri
- Karaciğer test sonuçlarının yükselmesi
- Nefes darlığı veya göğüs ağrısı
- Kas ağrısı, kas seğirmesi
Seyrek Yan Etkiler
- Aşırı terleme, deride kızarıklık, kırmızı kabarık deri döküntüsü
- Ciltte küçük kırmızı lekeler
- Çift görme ya da görmede sorun yaşama
- Yönünü kaybetmiş olma hissi
Concerta Hangi İlaçlarla Kullanılamaz?
Monoamin oksidaz inhibitörü (MAOI) grubundan bir ilaç alıyorsanız veya son 14 gün içinde bir MAOI almışsanız Concerta kullanmayınız. Bu ilaçla birlikte MAOI alınması tansiyonda ani yükselmelere sebep olabilir.
Eğer başka ilaç kullanıyorsanız Concerta diğer ilaçlardan sağlanan yararı etkileyebilir veya yan etkilere neden olabilir. Buna ek olarak aşağıdaki ilaçlardan birini alıyorsanız doktorunuza bildirmeniz gerekir:
- Epilepsi (sara) ilaçları
- Pıhtı oluşumunu engellemekte kullanılan kan inceltici ilaçlar
- Kan basıncını azaltan veya artıran ilaçlar
- Depresyon tedavisinde başvurulan diğer ilaçlar
Kimler Concerta Kullanmamalıdır?
- İlacın etken maddesi metilfenidata veya diğer yardımcı maddelerine alerjisi olanlar
- Tiroid bezi fazla çalışanlar (hipertiroidizm)
- Açlık hissetmeme veya yemek istememe şeklinde bir yeme bozukluğu yaşayanlar (anoreksiya nervosa gibi)
- Göz tansiyonu (glokom) olanlar
- Böbrek üstü bezinden gelişen tümörü (feokromasitoma) olanlar
Concerta Kullanmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler?
Concerta ilacını kullanmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı durumlar mevcuttur. Bunlardan birincisi olarak bu ilaç anne sütüne etki ettiği ve geçtiği için sizin veya çocuğunuzun hamilelik durumu söz konusu ise mutlaka bunu doktorunuz ile paylaşmalısınız.
Concerta ilaç emzirme sürecinde kullanılmamalıdır ya da alınması gereken durumlarda buna doktorunuz karar verecektir. Bu ilaç kullanımı sürecinde gözlerde bulanıklık, baş dönmesi veya dikkat eksikliği gibi durumlar yaşanabilir.
Bu nedenle concerta kullanırken herhangi bir araç kullanımı, trafiğe çıkma, bisiklete binme, ya da tek başına yolculuk yapma gibi durumlar sizin için tehlikeler doğurabilir. İlaç kullanmaya başlamadan önce ailenizde veya sizde kalp damar hastalığı var mı yok mu mutlaka doktorunuza bahsetmelisiniz.
Bu ilacı kullanmaya başlamadan önceki bir süreçte başka bir uyarıcı ilaç kullanılıp kullanılmadığı önemlidir ve mutlaka doktor ile paylaşılmalıdır. Ailenizde veya sizde bipolar rahatsızlık veya depresyon gibi rahatsızlıkların olması bu ilacın kullanımını esnasında ciddi problemler yaratabilir.
Online Psikolog ve Terapi Hizmetleri ile sağlıklı bir yaşam için profesyonel destek alın. Gizlilik ve güven esaslarına dayalı olarak sunduğumuz hizmetlerimizle her zaman yanınızdayız.