Zaman zaman herkesin evham yaptığı konular olur. Ancak bu düşünceler takıntılı bir hal alıp günlük hayatı etkilemeye başladığında okb hastalığı kendini gösterir. Okb, obsesif kompulsif bozukluk tamlamasının kısaltılmasıdır. Rutin aktiviteleri dahi yapılması zor hale getiren bir psikolojik hastalıktır.
Obsesyon kelime olarak takıntılı düşünce anlamına gelir. Kişi, bu düşüncenin meydana gelmesine engel olamaz. Düşünce sahibi kişi de bu düşüncesinin yanlış olduğunun farkındadır. Kompulsiyonun kelime anlamı ise tekrar eden davranışlardır. Bu davranışların amacı obsesyonların meydana getirdiği sıkıntıyı gidermektir. Obsesif kompulsif bozukluk, bu iki kelimenin birleşmesi sonucu yenilenen takıntılı eylemleri ifade eder.
İçindekiler
Obsesif Kompülsif Bozukluk Kimlerde Görülür?
Takıntılı düşünce biçimi olan obsesif kompulsif bozukluk her yaş grubunda ortaya çıkma potansiyeline sahiptir. Daha sık görülme yaşı yirmi ila otuz yaş arasında olarak belirlenmiştir. Ancak okul öncesi çocuklarda dahi okb hastalığı tespit edilmiştir.
Erkek hastalarda daha küçük yaşlarda obsesif kompulsif bozukluk gözlenmektedir. Ancak genel oran olarak bakıldığında kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden daha fazladır. Bu durumun kadınların psikolojilerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Kadınlar bir konu üzerinde erkelere daha fazla düşünmektedir. Bu da okb riskini arttırıcı etki olarak karşımıza çıkar.
Geçmiş zamanlarda çok nadir karşılaşılan bu hastalık günümüzde daha yaygın bir hale gelmiştir. Yapılan araştırmalara göre her yüz kişiden üçünde okb vardır.
Obsesif Kompülsif Bozukluk Türleri Nelerdir?
Psikoloji kaynaklı olan okb hastalığının tanımı toplumsal ya da kültürel değişimlere uğrayabilir. Bir toplum için takıntılı olarak değerlendirilen bir davranış, diğer bir toplum için sıradan bir eylemi ifade edebilir. Ancak evrensel olarak en sık karşılaşılan okb türleri şöyle sıralanabilir:
- Kirin buluşacağını düşünme ve takıntılı şekilde temizlik yapma davranışı,
- Her şeyden kuşkulanma ve aşırı kontrol davranışı,
- Düzen takıntısı ve simetri isteği,
- Dokunma davranışı,
- İhtiyaç duyma düşüncesi ve biriktirme davranışı vb.
Bütün bu obsesyonlar kişilerin hayatlarını zorlaştırmaktadır. Örneğin üstlerini ve evlerini kirli olarak değerlendiren ve bu kirin kendine geçeceği konusunda takıntılı olan kişiler vardır. Bu kişiler zamanlarının büyük çoğunluğunu temizlik yaparak geçirirler. Bu durumun sonucunda da sosyalleşmeye zamanları kalmaz.
Bir kişinin ilerleyen günlerde lazım olacağına inanarak buldukları tüm eşyayı biriktirmeleri zamanla yaşadıkları alanları yetersiz hale getirir. Bir süre sonra kendilerine sadece yatacak kadar yer kalır.
Bütün bu türlerin tedavisi mümkündür. Yüz yüze veya online terapi seansları sonucunda kişiler normal hayatlarına dönebilirler.
Obsesif Kompülsif Bozukluk Nedenleri
Psikolojik rahatsızlıkların birçoğunda olduğu gibi obsesif kompulsif bozukluk içinde kesin bir nedenden bahsetmek mümkün değildir. Ancak hastalığa olan yatkınlığı arttıran nedenler vardır. Bu nedenler:
- Genetik yatkınlık,
- Beynin işlevinde meydana gelen bozulmalar,
- Küçük yaşlarda yaşanan travmalar,
- Kişilik özellikleridir.
Bu durularım birleşmesi sonucunda obsesif kompulsif bozukluk hastalığı görülme ihtimali artar. Zaman kaybetmeden bir uzman desteği almak gerekir. Bu destek yüz yüze olabileceği gibi online psikolog aracılığı ile de olabilir.
Obsesif Kompülsif Bozukluk Hastalığının Tedavi Yöntemleri
Tedavi için en etkili yöntemler arasında ilaç tedavisi bulunur. Özellikle serotonin etkili ilaçlar obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde olumlu sonuçlar verir. Bu tedavi yönteminde devamlılık oldukça önemlidir. En az on ay boyunca düzenli olarak kullanılan ilaçlar olumlu sonuç verirse iki yıla kadar tedavi devam edebilir. Bu tedavinin yan etkisi olarak ilaçların neden olduğu mide bulantısı ve baş ağrısı ayrıca uyku sorunları gösterilebilir.
Diğer bir tedavi yöntemi ise bilişsel tedavidir. Bu yöntemde psikolojik yöntemler kullanılarak kişinin takıntılı davranışlarının farkına varması hedeflenir. Alıştırma tedavileri ile düzenli terapiler sonucunda obsesif kompulsif bozukluk giderilir.
Her iki tedavi yönteminde de hastanın yakın çevresi çok önemlidir. Tedaviye uyum süresi boyunca manevi destek oldukça önemlidir.
