Kalıcı Depresif Bozukluk Nedir?

Kalıcı Depresif Bozukluk Nedir?

Kalıcı depresif bozukluk diğer depresyon türlerinde olduğu gibi üzüntü, umutsuzluk duygularına sebep olur. Bu duygular ruhsal sıkıntılara, iştahsızlığa, ümitsizliğe, bilgi kaybı gibi derin olumsuzluk doğurabilecek bozukluklara da neden olabileceği bilinmektedir.

Kalıcı Depresif Bozukluk (Distimi), uzun süre devam eden, ancak genellikle hafif ila orta şiddette seyreden kronik bir depresyon türüdür. Bu rahatsızlık, kişinin günlük yaşamını etkileyebilecek sürekli bir üzüntü, umutsuzluk ve düşük enerji haliyle karakterizedir. Kalıcı depresif bozukluk, diğer adıyla distimik bozukluk, en az iki yıl boyunca devam eden belirtilerle teşhis edilir ve bu süre boyunca belirtiler tamamen kaybolmaz. Bu makalede, kalıcı depresif bozukluğun ne olduğunu, belirtilerini, nedenlerini, tedavi yöntemlerini ve bu durumla başa çıkma yollarını detaylı bir şekilde ele alacağız.

Kalıcı Depresif Bozukluğun Belirtileri

Kalıcı depresif bozukluk, genellikle kişinin yaşam kalitesini düşüren bir dizi belirtiyle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Sürekli üzüntü veya boşluk hissi: Kişi, nedensiz bir şekilde mutsuz hissedebilir.

• Düşük enerji ve yorgunluk: Günlük işleri yapmak bile zor gelebilir.

• Umutsuzluk ve karamsarlık: Geleceğe dair olumlu düşünceler üretmek güçleşir.

• Uyku problemleri: Uykusuzluk veya aşırı uyuma gibi sorunlar sık görülür.

• İştah değişiklikleri: İştah kaybı veya aşırı yemek yeme görülebilir.

• Konsantrasyon güçlüğü: Karar verme ve odaklanma zorlaşabilir.

• Sosyal izolasyon: Kişi, sosyal etkinliklerden uzaklaşabilir ve yalnızlığı tercih edebilir.

Bu belirtiler, kişinin iş, aile ve sosyal hayatını olumsuz etkileyebilir. Kalıcı depresif bozukluk, genellikle diğer depresyon türlerinden daha az şiddetli olsa da, uzun süre devam etmesi nedeniyle ciddi bir sağlık sorunu olarak kabul edilir.

Kalıcı Depresif Bozukluğun Nedenleri

Kalıcı depresif bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu faktörler şunlardır:

• Genetik yatkınlık: Ailede depresyon veya benzeri ruhsal bozukluk öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.

• Biyolojik faktörler: Beyindeki serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin dengesizliği, bu rahatsızlığın gelişiminde rol oynayabilir.

• Çevresel faktörler: Stresli yaşam olayları, travmalar, kayıplar veya kronik stres, kalıcı depresif bozukluğu tetikleyebilir.

• Kişilik özellikleri: Mükemmeliyetçilik, düşük özgüven veya aşırı eleştirel bir kişilik yapısı, bu rahatsızlığa yatkınlığı artırabilir.

Kalıcı Depresif Bozukluk Teşhisi

Kalıcı depresif bozukluğun teşhisi, bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından yapılır. Teşhis için genellikle şu kriterler dikkate alınır:

• Belirtilerin en az iki yıl boyunca devam etmesi (çocuklarda ve ergenlerde bu süre bir yıl olabilir).

• Bu süre boyunca belirtilerin tamamen kaybolduğu dönemlerin iki aydan kısa sürmesi.

• Belirtilerin başka bir sağlık sorunu veya madde kullanımıyla açıklanamaması.

Teşhis sürecinde, kişinin tıbbi geçmişi, yaşam olayları ve belirtilerin şiddeti detaylı bir şekilde değerlendirilir.

Tedavi Yöntemleri

Kalıcı depresif bozukluk, uygun tedavi yöntemleriyle yönetilebilir bir durumdur. Tedavi genellikle şu yaklaşımları içerir:

• Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT), kişinin olumsuz düşün veloce kalıplarını değiştirmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, kişilerarası terapi, sosyal ilişkileri güçlendirmek için etkili bir yöntemdir.

• İlaç tedavisi: Antidepresan ilaçlar, özellikle serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI), belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve uyku düzeni, ruh halini olumlu yönde etkileyebilir.

• Destek grupları: Benzer deneyimler yaşayan kişilerle bir araya gelmek, yalnızlık hissini azaltabilir.

Kalıcı Depresif Bozuklukla Başa Çıkma Yolları

Kalıcı depresif bozuklukla yaşamak zor olsa da, bazı stratejiler bu durumla başa çıkmayı kolaylaştırabilir:

• Düzenli profesyonel destek almak: Terapiye devam etmek, belirtilerin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.

• Sosyal bağları güçlendirmek: Aile ve arkadaşlarla vakit geçirmek, izolasyon hissini azaltır.

• Stresi yönetmek: Meditasyon, yoga veya nefes egzersizleri gibi rahatlama teknikleri faydalı olabilir.

• Kendi başarılarını takdir etmek: Küçük hedefler belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak, özgüveni artırabilir.

• Üzüntü, umutsuzluk ve buna benzer meydana gelen duyguların bir çoğu
• Uyku sıkıntısı
• İştahsızlık, yememe problemi
• Konsantrasyon bozukluğu, dikkat eksikliği
• Eylemde kararsızlık, ne yapacağını bilememe
• İlgi eksikliği, ebeveyn baskısı
• Özgüvensizlik, tatminsizlik
• Toplumsal ve sosyal bozulmalar vb. gibi duygular bazı semptomların içinde yer alır.

Kalıcı depresif bozukluk, çoğunlukla küçük yaştaki bireylerde veya ergenlik dönemindeki bireylerde ortaya çıkmaya başlandığı gözlemlenmiştir. Bu çocuklar günlük yaşamlarında

• Performans düşüklüğü,
• Duygu sıkıntıları,
• Çevresiyle geçinememe,
• Okul içi performanslarında kayıplar olmaktadır.

Bu semptomlar bir kaç yıl içinde değişebilir ve aynı zamanda kişiye göre ciddiyetleri de değişmektedir. Bu hastalığın nedeni bilinmese de uzmanlar stresten uzak durmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Kalıcı depresif bozukluk genellikle tekrar eden, ataklar ile süre gelen bir hastalıktır. Bu sebeple hastalığın iyileştirilmesi yerine atağın durdurulması için çaba sarf etmek daha çok önem sarf etmektedir.

Kalıcı Depresif Bozukluğunun Teşhisi

Hastalığa doğru ve güvenilir bir teşhis koymak için doktora görünmek gerekir. Doktorunuz ilk aşamada fizik muayene yapacaktır. Ayrıca doktorunuz olası bir olumsuz duruma karşı kan testleri ve laboratuvar testleri gibi özel tedbirler alarak süreci doğru geçirmekte size yardımcı olacaktır.

Durumunuzda fiziksel bir sıkıntı yoksa, doktorunuz zihinsel bir sağlık probleminiz olduğundan kuşkulanmaya başlayacak ve bunları anlayabilmek için size birkaç soru soracaktır. Bu sorulara dürüstçe doğru cevaplar vermeniz sizin sağlığınız için hastalığında çok büyük önem taşıyacaktır.

Semptomlarla başa çıkmakta zorlandığınız zaman bir uzmandan yardım almanız gerekir. Kronik depresyon dediğimiz kalıcı depresif bozuklukta tedavi yöntemi pek fazla bulunmasa da  bu süreci tek başına geçirmek doğru değildir. Uzman bir kişi tarafından yardım almak hasta için en doğru karar olacaktır.

İlerleyen yaşlardaki insanlara hastalığın teşhisi konması için iki ya da daha fazla yıl boyunca neredeyse her gün depresif bir ruh hali yaşaması gerekmektedir

Küçük yaştaki çocuklara hastalığın teşhisi konması için en az bir yıl içinde neredeyse her gün ve her zaman depresif bir ruh hali ve gün içinde huzursuzluk yaşaması gerekmektedir.

Kalıcı depresif bozukluk kronik bir hastalık olduğundan dolayı bazı insanlar tam olarak iyileşmeyebilirler. Ama iyileşmekten ziyade atakların gerçekleşmemesi için önlemler almak kişi için daha iyi olacaktır. Gerekli tedbirleri almak atakları kontrol altına alabileceği gibi hastalığı tamamen yok edebileceğini de unutmamak gerekir.

İlgili İçeriğe Göz Atabilirsiniz: Efexor Nedir 

Terapi

Hastalara konuşma terapisi uygulanarak doğru teşhis konulmaya çalışılır. Bu tedavi yöntemi hastalık seyrinde dikkate alınması gereken çok önemli bir tedavi yöntemidir. Konuşma terapisi tek tek ya da bir kaç grup ile yapılan bir terapi yöntemidir.

Grup halinde yapmak, duygusal sıkıntı yaşayan diğer insanların da düzelmesi için ve kendini daha iyi ifade etmeleri için faydalı bir yol olduğu gözlemlenmiştir. Bu hastalığı yaşayan bir kişi atakların ilerlemesi durumunda majör depresyon yaşayabilme olasılığı çok yüksektir.

Sonuç

Kalıcı depresif bozukluk, uzun süreli bir ruhsal sağlık sorunu olmasına rağmen, doğru tedavi ve destekle yönetilebilir. Eğer siz veya bir yakınınız bu belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmana başvurmak önemlidir. Erken müdahale, yaşam kalitesini artırmada kritik bir rol oynar. Unutmayın, ruh sağlığı fiziksel sağlık kadar önemlidir ve destek almak bir zayıflık değil, güç göstergesidir.

Bu olumsuzluklar her türlü depresyonda gözlemlenmektedir. Ancak ve ancak kalıcı depresif bozuklukta daha şiddetli ve uzun süreli olduğu uzmanlar tarafından gözlemlenmiştir. Bu hastalık, depresyon ile benzerdir tek farkı kalıcı depresif bozukluğun kronik rahatsızlık olmasıdır. Bunun yanı sıra diğer depresyonların kronik olmadığı saptanmıştır. İçerdiği semptomlardan bazıları şunlardır:

Uzman Klinik Psikolog Seray SERDAR