İlişki Bitiren Mahşerin 4 Atlısı Nedir?
İlişkilerimiz neden bitiyor? Sürekli hata karşı tarafta mı? Tartışma esnasında nasıl tavır takınıyoruz?
İçindekiler
İçindekiler
- John ve Julie Gottman’ın araştırması nedir?
- Gottman’ı haklı çıkaran nedir?
- Mahşerin 4 atlısı nelerdir?
- Eleştiri
- Aşağılama
- Savunma
- Duvar Örme
Her birimiz farklı yaşantılara, farklı düşüncelere, farklı algılara sahibiz. Önemli nokta farklılıkların nasıl yönetildiğidir. Burada neyi anlattığımız kadar nasıl anlattığımız da kıymetlidir. İlişkilerde iletişim kurma tarzını dile getiren ünlü çift terapisi uzmanları Dr. John ve Julie Gottman uzun araştırmalar yapmışlardır.
Dr. John ve Julie Gottman’ın araştırması nedir?
Evlilik ve boşanma üzerine araştırmalar yapan Gottman 3000’in üzerinde çiftleri gözlemlemiştir ve ilişkilerin neden bittiğini saptamışlardır. Gottman kendisine danışan olarak gelen çiftlere terapi boyunca kendine özgü bit metodoloji uygular ve çiftlerin ilk beş yıl içinde evliliklerini sürdüreceklerini ya da boşanacaklarını tahmin eder. Bu tahmini %94.7 oranında doğru çıkmaktadır.
Gottman’ı haklı çıkaran nedir?
Gottman çiftlerin birbirleriyle iletişimlerine odaklanır. Diyaloglarında mahşerin 4 atlısını kullanıp kullanmadıklarına dikkat eder. Çiftler, eğer iletişimlerinde mahşerin 4 atlısını kullanıyorsa Gottman ilişkinin sona yaklaştığını ve boşanmanın olabileceğini söyler.
Peki, Mahşerin 4 Atlısı nelerdir?
- Eleştiri
- Aşağılama
- Savunma
- Duvar Örme
- Eleştiri
Eleştiri; partnerde sürekli hata bulma, onu ve davranışlarını yargılamaktır. Sanılanın aksine partnere yapıcı olduğunu düşünülerek söylenen sözler aslında eleştiri kategorisine girebilmektedir. Tartışma sırasında çiftlerin birbirlerine davranışlarından ziyade, karakter ve kişilik özelliklerine yönelik eleştiride bulunmasıdır.
‘’ Sen zaten anlamıyorsun ki!’’, ‘’ Senin algın bozuk’’, ‘’ Yapsan şaşardım zaten!’’ gibi eleştirilere maruz kalan partner ilişkide kendini hep sorunlu taraf olarak düşünebilir. Zamanla takdir ihtiyacı karşılanmayan ve yalnızlaşan bu partner ilişkiden kurtulmak isteyebilir.
Panzehiri: Mutlu bir ilişkide olması gereken ‘’sen ‘’ ifadesiyle eleştiride bulunmak yerine ‘’ben’’ dilini kullanmak ve duyguları ifade etmektir.
Aşağılama
Partnerlerden birinin diğerine, incitici, kaba, küçümseyen, kötü sözler söylemesi durumudur. İçerisinde aşağılama, tiksinme kavramları barındıran bu cümleler çatışma yaratabilir ve mevcut sorunları çözmekten çok sorunların daha da büyümesine yol açar. Bu durumda ilişkinin bitmesi söz konusu olabilir. Aşağılama saldırgan ve incitici bir tutum olduğu için sağlıklı ilişkinin sürdürülmesi mümkün olmayabilir.
Panzehiri: Mutlu bir ilişkide olması gereken ise aşağılama yerine takdir etme ve saygı duymadır.
Savunma
Partnerlerin karşı tarafı tam olarak dinlemeden ya da anlamadan sürekli kendini savunmasıdır. Çiftlerden biri eleştirdiğinde diğeri savunma pozisyonuna girer. Bu savunma esnasında sorumluluktan kaçtıklarını gösterirler. Davranışlarına ‘’Senin yüzünden unuttum’’, ‘’
Sen böyle yaptığın için böyle oldu’’, ‘’ Asıl sen bunu daha çok yapıyorsun ‘’ gibi bahaneler göstererek kendi davranışlarını rasyonelleştirmeye çalıştırırlar. Bu durumda karşı taraf endişelerinin ciddiye alınmadığını düşünebilir ve hataların sorumluluğunun üstlenilmeyeceği inancına kapılabilir.
Partner savunma yaparken kendisini haklı görse, mağdur konumda olduğunu düşünse de bu iletişim tarzı ilişkiyi kötü etkiler ve çatışmanın artmasına neden olabilir.
Panzehiri: Mutlu bir ilişkide olması gereken ise sadece kendini savunmaya çalışmak değil, çatışma anında sorunun bir kısmını kabul etmek ve sorumluluğu üstlenmektir.
Duvar Örme
Duvar örme diğer davranış biçimlerine göre daha zararsız görünse de ilişkiye çok zarar veren bir davranış biçimidir. Partnerlerden biri konuyu masaya yatırıp konuşmak, yüzleşmek istese de diğerinin meşgul davranma, tepki vermeme, konuyu değiştirme gibi ruhsal ve fiziksel anlamda iletişimi kesmesi ve konuşmamasıdır.
Bu durum konuşmak isteyen tarafın öfkelenmesine ve kendini değersiz hissetmesine neden olabilir. Bu davranış biçimi de ilişkiyi olumsuz etkiler ve ilişkinin bitmesine neden olabilir.
Panzehiri: Mutlu bir ilişkide olması gereken ise sakinleştikten sonra sorun hakkında konuşmaktır.
Psikolog/ Aile Danışmanı
Damla Gedik
