Hayır Diyememenin Sebepleri Nelerdir?

Hayır Diyememenin Sebepleri

Hayır diyememenin birçok sebebi vardır. Hayır demek insanın doğasında olan bir durumdur. Çünkü gelenek ve kültürlerimize göre aile içi davranışlarımızda ilk olarak bunları almışızdır. Özellikle eski zaman insanları. Hayır kelimesi tek kelimelik bir cümledir. Bazen söylenmek istenen her şeyi açık ve net bir şekilde ifade edebilen ve tek kelime olarak söylenmesi çok kolay bir kelime olmasına rağmen çoğu kişi tarafından kullanılmakta zorlanılan bir kelimedir.

Hayır diyememenin neden bu kadar zordur hiç düşündünüz mü? Peki hayır diyemediğimiz zamanlarda bunun tam zıttı karşılığı olan  ”evet” kelimesini nasıl rahatlıkla kullanırız? Neden hayır diyememenin bu kadar zor bir durumken “evet” demek bu kadar zor çıkmaz ağzımızdan. Hayır diyememenin belli başlı sebepleri vardır elbette. Bu sebepleri bilmeden bu kelimenin neden bu kadar zor söylendiğini anlayamayız. Peki nedir bu hayır diyememenin sebepleri:

• Hayır dediğinizde yaşayacaklarınızdan ve alacağınız tepkilerden korkmanız
• Dışlanmak istememeniz
• Kendi duygularınızı görmezden gelip başkalarını mutlu etmeye çalışmak
• Reddedilmekten korkup, sevilmeyeceğini düşünmek
• Onaylanma kaygısı yaşayanlar, başkalarının da kendinize hayır diyebilmesinden endişe duymak
• Karşınızdaki kişiye karşı kırıcı olmamak ve üzüleceğini düşünen bir yapınızın olması
• Uyumlu bir kişilik olduğunuzun bilincini kıramayacağınızı düşünmek
• Hayır dediğinizde içinizin rahat etmeyeceğini ve bunu sorgulayacağınızı bilmek
• Mecbur olduğunuzu düşünürsünüz
• Hayır dediğinizde karşınızdaki kişinin size saygı duyacağından endişe edersiniz
• Hayır demeye alışık olmadığınız için size yöneltilen bu soru karşısında bazen de hiçbir sebep yokken şaşkınlıktan ve otomatik olarak hayır dersiniz.
• Hayır dediğinizde karşınızdaki kişinin mutlu olmayacağını düşünürsünüz ve kendiniz yerine hep karşı tarafı düşünerek hareket edersiniz.
• Hep insanları memnun edici bir yapınız olduğu için hayır diyemezsiniz.
• Gerçek duygu ve düşüncelerinizi karşınızdaki kişi ile paylaşamadığınız için
• Karşınızdaki kişiye değer verdiğiniz için hayır dediğinizde aranızdaki ilişkinin bozulmasından korkmanız
• Hayır dediğinizde bencil bir kişilikte olacağınızı düşünmek
• Karşınızdaki kişi ile yaşayabileceğiniz tüm olumsuz durumların önüne geçebilme duygusu

Neden Hayır Diyemiyoruz?

Hayır kelimesini duymak hiç kimse için hoş bir cevap değildir. Bu kelime, reddetmekten tutun da başarısızlığa ve kalp kırmaya kadar her şeyi temsil edebilir. Birçok kişi bir şey yapmaları istendiğinde “hayır” kelimesini kullanmakta zorlanır. Çünkü karşılarındaki kişinin kötü hissetmelerinin nedeni olmak istemezler.

Yardım istendiğinde, bazı kişiler otomatik olarak hiç düşünmeden bir içgüdü ile evet derler. Belki birine hayır diyememenin kabalık olarak görüldüğü bir kültürden geliyor olabilirsin ama iş dünyasında, adil ve saygılı olduğun sürece kibarca “hayır” demek kaba olmayacaktır. Bu durum kötü bir şey değildir. İnsanlar, diğer insanların kendi taahhütleri olduğunu ve onlar için her zaman ve hemen özgür olamayacağınızı bilmeliler.

Hayır Demek Neden Bu Kadar Zor?

Birçok insan için “hayır” kelimesi suçluluk duygusu ile doludur. Karşınızdaki insanları hayal kırıklığına uğratmaktan korkuyor olabilirsiniz ya da patronunuzu geri çevirmek için can atıyor ama hayır diyemiyor olabilirsiniz. Bu durumun nedeni ne olursa olsun, hayır demeyi öğrenmek, kişisel sağlığınız ve psikolojik rahatlamanız açısından önemli bir beceri ve yetenektir. Evet gerçekten bu kelimeyi kibarca kullanabilmek tam anlamıyla bir yetenektir.

Yaşamımızda zamanımız ve enerjimiz akıllıca kullanmamız gereken en değerli kaynaklardır. Bu da herkes için her şeyi yapamayacağımız ve kendi zamanımızdan çalmamamız anlamına gelmektedir. Aynı zamanda “hayır” demenin zayıflık olduğu hakkındaki genel ifade, tamamen yanlıştır ve kendinize öyle olmadığını söylediğinizde kendinize kötülük etmiş olursunuz.

Hayır Kelimesini Hangi Durumlarda Kullanmalısın?

Hayır demek hem kendi zihninizde hem de birlikte çalıştığınız kişilerde bir zayıflık işareti olarak algılanabilir. Ya da kimseyi hayal kırıklığına uğratmak istemiyor olabilirsiniz. Sizden bir şey yapmanız istendiğinde, bu genellikle gerçek bir sorgudan daha çok onay sorusudur.

Çünkü soran kişi sizin “evet” diyeceğinizi zaten varsayarak size bu soruyu size sormuştur. Yani bakacak olursanız, bu kişilerin size karşı psikolojik bir üstünlüğü var ve bunu ikiniz de biliyorsunuz aslında. İşte tam da bu noktada bu kelimeyi kullanmayı öğrenmelisiniz. Peki hangi durumlarda kullanmalısınız:

• Hayır diyememenin zorluğunu yaşıyorsanız, kişisel rahatsızlık belirtilerini tanımlamayı öğrenmek, bu insanlara karşı çizgiyi ne zaman çekeceğinizi bilmenize yardımcı olabilir.
• Kendinizi rahatsız hissediyorsanız “hayır” diyebilmelisiniz. Sınırlarınızı sizden daha iyi kimse bilemez. Bu durumda hemen cevap vermek yerine biraz düşünerek nefes alarak sakince söyleyebilirsiniz.
• Kendinizi suçlu veya mecbur hissederseniz, özellikle iş hayatında bu durum zor olabilir. İşiniz gereği üstleriniz olabilir ve size görevler verebilirler. Fakat bu sizin zamanınızın ve enerjinizin onlarınkinden daha değersiz olduğu anlamına gelmez. Burada hayır demek için kendinizi savunur ve kendinden emin cümleler kurabilirsiniz. Kararınız hiçbir zaman suçluluk veya yükümlülük hissi vermemelidir.
• İstenilen durum sınırlarınızı aşıyorsa, istenilen anda hayır diyebilmek ve istisna ya da kapıyı aralık bırakmamak önemlidir. Sınırlarınızın savunmaya değer olduğunu unutmamalısınız.
• Her şeyi çok yüklendiğiniz zamanlarda, daha fazla göreve veya projeye hayır diyememenin bir yolunu bulmalısınız. Kendinize hayır demenin, başkalarına olmaz demek kadar önemli olduğunu unutmayın. Kendinize bu konuda baskı yapmak stresinizi ve endişenizi arttırır.
• Başkalarını memnun etmek için diyorsanız, bu durum sizi huzurlu hissetmek yerine başkasını mutlu edecekse bunu sorgulamalısınız ve hiçbir zaman başkasının mutluluğu sizinkinin önüne geçmemeli. En azından kendiniz için değil de onların istediği bir şey için.

Hayır Demeden Önce Düşünmeniz Gereken Sorular?  

Bu kelimeyi kullanmadan önce bazı sorular ve telkinleri kendinize hatırlatabilirsiniz. Hele ki hiç düşünmeden pat diye her şeye evet diyorsanız kendinizi alıştırmak ve düşünerek cevap vermek adına bu sorular size yardımcı olacaktır:

• Bunu yapacak zamanım veya enerjim var mı?
• Evet dersem bu durum benim hayatıma bir olumluluk veya değer katacak mı?
• Bunu karşımdakini mutlu etmek için mi ya da kırmamak için mi yapıyorum?
• Kullanılıyor muyum?
• Bir şeyleri kaybetmekten korktuğum için mi evet diyorum?

Gibi sorular, biri sizden bir şey yapmanızı istediğinde ve nasıl cevap vereceğinizi bilemediğiniz zamanlarda size rehber olabilir ve düşünerek cevap verebilmenizi sağlayabilir.