Ekstazi (Extacy) Nedir?
Genellikle başka maddeler içermesi tehlikelerinden yalnızca biridir. Tabletler ve kapsüller farklı bileşenlerden ve karışım oranlarından oluşmaktadır. Farklı yoğunlukta MDMA içerirler. Sulandırıcılarla birlikte psikoaktif maddeler ve diğer toksik ya da sağlığı tehdit eden maddeler de eklenebilir. Bu nedenle kullanıcı gerçekte ne tükettiğini asla bilemez.
Görünüşü diğer benzer ilaçlardan çok az farklılık gösterir: Tabletlerde genellikle resimlerin veya logoların grafik baskıları bulunmaktadır.
Ekstazi (Extacy) İsimleri
Ekstazi (extacy) isimleri çeşitli adlandırmalarla ifade edilmiştir:
- Roket
- Şeker
- 007
- Mitsubishi
- Çılgın Max
- Molly
- XTC
- ADAM
- Cadillac
- Eve
- Love
Ekstazi (Extacy) Kullanan Nasıl Anlaşılır?
Ekstazi (extacy) bağımlılığı davranışsal ve fiziksel semptomların bir kombinasyonu ile birlikte gözlemlenebilir.
Bağımlılık belirtileri şunları içermektedir:
- Taşikardi
- Uyuşukluk
- Aşırı öfori
- Tekrarlayan konuşma kalıpları
- Uyku düzeninde değişiklik
- Artan pozitif duyumlar
- Artan empati kapasitesi
- Beslenme alışkanlıklarında değişiklik
- Görme, işitme ve tat alma bozukluğu
- Artan kan basıncı, kalp atış hızı ve solunum hızı
- Titreme veya terleme gibi grip benzeri semptomlar
Ekstazi (Extacy) Nasıl Hissettirir?
“Ekstazi (extacy) nasıl hissettirir?” sorusunun yanıtına ulaşmak için vücuda etkisi bilinmelidir. Kimyasal haberci madde serotoninin salınımını artırır, geri emilimini engeller. Dolayısıyla nörobiyolojik bir etkiye sahiptir.
Başlıca etkileri, kişinin kendi duygularında artış (entaktojenik) ve diğer insanların duygularına daha kolay erişmesidir (empatojenik). Gevşeme, mutluluk duyguları, yardım etme isteği ve artan uyanıklık olarak kullanıcılar tarafından belirtilir.
Alınan doza bağlı olarak etkinin uyarıcı, halüsinojenik veya içe dönük bileşenleri hâkimdir. Etkiler genellikle dört ila altı saat arasında sürmektedir. Ekstazi (extacy) ve metabolitleri kan serumunda en az 24 saat, idrarda üç güne kadar ve saçta birkaç ay tespit edilebilmektedir.
Ekstazi (Extacy) Bağımlılığı Vücudu Nasıl Etkiler?
Kişinin verdiği tepkileri yaşı, sağlık durumu, vücut ağırlığı, psikolojik yatkınlığı ile tüketim sırasındaki çevre etkilemektedir.
Kan-beyin bariyerini kolaylıkla geçer. Kullanımdan yaklaşık 30 dakika sonra merkezî sinir sistemine akar. Burada sinir hücresi uçlarından sinaptik yarığa serotonin, noradrenalin ve dopaminin salınmasına yol açar. Bu durum diğer psikoaktif maddelerin aksine öncesinde sinir uyarısı olmadan gerçekleşir.
Salınmaya ek olarak haberci maddelerin hücre içine yeniden emilmesini engeller. Ayrıca yeniden emilimden sorumlu taşıma yapılarını azaltır. Bu, hücrelerde ciddi bir serotonin eksikliğine yol açar. Taşıma yapılarının yenilenmesi ve hücre zarını oluşturması zaman alır. Sonuçta ekstazi (extacy) bağımlılığı, beyinde iletişim sağlayan kimyasalları manipüle eder.
Kısa Dönem Zararları
- Zihin karışıklığı
- Bulanık görme
- Ağız kuruluğu
- Kas krampları, diş gıcırdatma
- Baş ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısı
- Psikomotor huzursuzluk
Uzun Dönem Zararları
Yüksek tansiyon, diyabet, glokom, epilepsi, karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi mevcut hastalıklar kullanımdan olumsuz etkilenebilir.
Çeşitli araştırma sonuçları sinir hücreleri üzerinde uzun süreli nörotoksik bir etkiye sahip olabileceğini belirtmiştir. Bu, hafıza sorunları ve öğrenme güçlüğü gibi bilişsel etkilerle birlikte psikomotor bozukluklara yol açabilir.
Güçlü bir serotonin salınımı yaptığı için, serotonin sendromuna sebep olur. Aşırı serotonin salınımı kafa karışıklığı, huzursuzluk, baş ağrısı genişlemiş göz bebekleri, aşırı terleme ve istemsiz kasılmalar yaşatabilir. Serotonin sendromu hayati tehlike oluşturabilir.
Uzun dönem etkilerinde:
- Halüsinasyon
- Yüksek tansiyon
- Çiğneme kas spazmları
- Cinsel işlev bozukluğu
- Tekrarlayıcı baş ağrısı, baş dönmesi
- Çevredeki gerçekliğin çarpıtılmış algısı
- Mide bulantısı, iştah kaybı, görme bozukluğu
gibi algısal bozukluklara ve fizyolojik zararlara neden olur.
Ekstazi (Extacy) Zehirlenme Riski
Aşırı dozda ekstazi (extacy) alınmasından ve karışık kullanımdan sonraki akut toksik olaylar yaşamı tehdit edici olabilir.
Vücut Sıcaklığında Aşırı Artış
Norepinefrin, kol ve bacaklarda kan damarlarının büzülmesine neden olur. Eş zamanlı olarak kalp hızlanır, kaslar etkilenir. Bu durum vücut sıcaklığını etkiler. Sıcaklık rutin anlarda genişleyen, cilde ısı ve sıvı salan kan damarları tarafından düzenlenir.
Ancak norepinefrin seviyesindeki yapay artış sebebiyle kan damarları daralmaya devam eder. Vücut ısısı yükselir ve seyir normalin aksi yönde ilerlerse yaşam tehlikesi oluşur.
İç Kanama
Yüksek nabız söz konusu olduğunda kan pıhtıları, iç kanamaya neden olabilir. Şöyle ki kanın, kan pıhtılarını geçmesi gerekir. Böylece daha küçük kan damarlarında bir delik açabilir. Bu maddelerden çok fazla üretilirse pıhtılaşma maddelerinin konsantrasyonu azalır, kanama eğilimi artar.
Bu sırada kanama eğilimini artıran maddeler salgılanır. Vücudun pıhtılaşma sistemi artık tamamen kontrolden çıkar. Tüm bunlardan sonra iç kanama riski artmaktadır.
Böbrek Yetmezliği
Kaslar yıkıma uğradığında böbreklerde parçalanması gereken protein salınır. Zehirlenme anında böbreklerin uyum sağlayamayacağı kadar protein salınabilir.
Ayrıca küçük kan pıhtıları basitçe böbreklerde oluşur. Böbrekler iflas ederse vücudun atık ürünleri parçalanmadığı için organlarda birikir. Sonuçta organ yetmezliğine neden olabilir.
Ekstazi (Extacy) Bağımlılığı Tedavisi
Ekstazi (extacy) bağımlılığı, serotonin üreten nöronların yıkımına sebep olur. Vücudun bilişsel, psikomotor ve biyolojik işlevlerinden sorumlu beyin alanları üzerinde çeşitli olumsuz etkiye yol açmaktadır.
Tüketimini netleştirmek amacıyla görüşmeye ek olarak fizik muayene yapılır. Bağımlılığın herhangi bir belirtisi öğrenilir. Diğer psikotrop maddelerin veya bağımlılık yapan maddelerin kullanımı sorgulanır.
Eşlik eden diğer hastalıklar dikkate alınır. Tıbbi tavsiye ve geri çekilme tedavilerinin daha önce gerçekleşmiş olup olmadığı oldukça önemlidir.
Tedavi süreci ise
- Yoksunluğunun sonuçlarından kaçınma
- Psikotik durumları sonlandırma
- Somatik komplikasyonların belirlenmesi
- Psiko-duygusal dengesizlikle başa çıkma
olanakları sağlamaktadır.