Prozac – Mutluluğun Hapı mı, Yoksa Yanılsama mı?

Ülkemizde sık kullanılan psikiyatri ilaçlarından bir tanesi olan Prozac, reçetesiz kullanımı önerilmeyen ilaçlar arasında yer almaktadır. Hiçbir ilaç doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır ancak, özellikle Prozac gibi psikiyatri ilaçlarına dikkat etmek gerekir. Çünkü direkt olarak beynin hormonal dengesini etkileyen bu ilaçlar, doktor kontrolü dışında kullanıldıklarında çeşitli yan etkilere neden olur.

Farklı ilaçlarla etkileşime girebilir ya da kişinin hayat tarzına uygun olmayabilir. Kişiyi yakından tanıyan, onunla en az yarım saatlik bir seans yapan psikiyatri, kişi için en doğru ilacı belirleyecektir. 

Prozac Nedir?

Prozac etken maddesi Fluoksetin olan güçlü bir SSRI (serotonin geri alım inhibitörü)dır. Çeşitli psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilacın en yaygın kullanımı depresyon ve anksiyete üzerinedir. Yan etkileri eski antidepresanlar ile kıyaslandığında çok daha sınırlıdır.

Reçetesiz satılmayan ilaç, 21 gün süre içerisinde en olumlu etkiyi sağlamaktadır. Dolayısıyla kişilerin birkaç gün kullandıktan sonra bırakmaları, işe yaramadığını düşünmeleri yanlış olacaktır. Başlandıktan sonra 6 ay kullanımı önerilmektedir. Ancak en doğru kararı psikiyatri uzmanı verecektir. Kişiler bu ilacı online psikiyatri hizmeti dahilinde yazdırma şansına sahiptir.

Olumsuz yaşam olayları, travmatik yaşantılar, yoğun stres ve daha pek çok durum, beynin serotonin dengesini bozabilir. Serotonin kanallarınnı kurutarak kişilerin iyilik hali üzerinde olumsuz etki sağlayabilir. Prozac beynin serotonin dengesini düzenleyen etkili ilaçlardan bir tanesidir. İyilik hali bozulmuş, kendini sürekli depresif hisseden, hayat rutinini eski haline bir türlü getiremeyen danışanlar için ideal bir ilaç olduğuna dikkat çekmek gerekir. 

Prozac Ne İçin Kullanılır?

Çeşitli psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan Prozac, yapılan çalışmalarla etkinliği kanıtlanmış ilaçlardan biridir. Bazı danışanlarda farklı yan etkiler yaratması dolayısıyla hala deney çalışmaları sürmektedir. Fakat genel anlamda yetişkin bireylerde kullanılan ve herhangi bir rahatsızlığı yoksa ağır yan etkiler oluşturmayan bir ilaç olduğuna dikkat çekmekte fayda vardır. 

Prozac hangi durumlarda kullanılır:

• Depresyon (majör depresyon, orta şiddetli depresyon ve hafif depresyon)
• Yaygın anksiyete bozukluğu gibi çeşitli kaygı bozuklukları,
• Adet öncesi yaşanan duygu sendromu,
• Obsesif Kompulsif Bozukluk olarak tanınan takıntı sorunları,
• Günlük yaşamı sarsıcı öfke problemleri,
• Bulimia gibi yeme bozuklukları,
• Çeşitli uyku problemleri,

için kullanılmaktadır. Kişilerin iştahını, uykularını ve enerji seviyesini dengeleyerek hayat rutinlerini devam ettirebilme potansiyeli vermektedir. Kişi ilacın bir aylık kullanımı sonrasında kendini daha iyi hissedecektir. Ancak unutulmamalıdır ki psikiyatri kontrolünde de kullanılsa, ilaçların tek başına kullanımı nüks riskini arttırıcı etkiye neden olabilir.

Dolayısıyla kişilerin farmakolojik tedavi eşliğinde psikoterapiye başvurmalarında fayda olacaktır. Bu destek online psikiyatri ile olabileceği gibi, kişiler psikolog ile görüşerek de gerekli desteği alma şansına sahiptir. Özellikle yukarıda sayılan rahatsızlıklar söz konusu olduğunda, online terapi işe yarar etki göstermektedir. 

Prozac Nasıl Kullanılır?

Kişilerin en çok merak ettikleri ve araştırdıkları konulardan biri de, bu ilacın nasıl kullanılacağı ile ilgilidir. Öncelikle rutin bir kullanımı olduğuna dikkat çekmekte fayda vardır. Yani kişiler ilacı her gün aynı saatte kullandıkları takdirde, maksimum etki göreceklerdir. Fakat net bir kanıya varmak elbette çok zor olmaktadır.

İlacın kullanımı kişinin bünyesiyle alakalıdır ve en doğru kararı psikiyatri uzmanı verecektir. Bazı kişiler için günde 2 kere kullanımı uygunken, bazı kişiler için günde yarım kullanılması gereken bir ilaçtır. Kişinin rahatsızlığının şiddeti ve diğer rahatsızlıkları kullanım üzerinde etkili olmaktadır. 

• Psikiyatri uzmanının reçete ettiği dozdaki ilacı, yine onun reçete ettiği saatte kullanmak gerekir. 
• Kişilerin bireysel verdikleri karar ile ilacın dozunu değiştirmemeleri gerekir. Yani kişi ilacın daha çok kullanımının daha iyi etki yaratacağı düşüncesi ile, aynı anda çok fazla doz ilaç kullanmaktan kaçınmalıdır. 
• Online psikiyatri genellikle ilacın dozunu çok az miktarda ayarlamakta ve zamanla arttırılmasını önermektedir. Hastaya verdiği yönerge takip edilerek ilaç alınmalıdır. Bir anda yüksek dozajda ilaç almak iyilik halini arttırmaktan ziyade vücudun dengesini bozacaktır. 
• Kişilere ilacı her gün aynı saatte kullanmaları önerilmektedir. Eğer unutulmuş veya bir doz atlanmışsa, ertesi gün iki doz alımı yapılmamalıdır. Kişilerin sanki hiç unutmamış gibi eski düzeni takip etmeleri gerekecektir. 
• Eğer ilaç sıvı formda önerilmemişse, yine psikiyatri uzmanının verdiği yönerge takip edilerek doz ayarlanmalıdır. Kişilerin evde bulunan kaşık ya da farklı ölçekler yardımıyla ilacı kullanmaları doğru bir yöntem değildir. 

Prozac Doz Ayarlaması Nasıl Yapılır?

Daha önce de belirtildiği gibi ilaç kesinlikle kişinin kafasında belirlediği dozda kullanılamaz. Online psikiyatri uzmanı ilacı kişinin yaşı, varsa diğer rahatsızlıkları, yaşadığı psikiyatrik problemin yoğunluğu, vücudun ilk doza verdiği yanıtlar gibi etkenler üzerine belirlemektedir. Dolayısıyla kişinin komşuna, annesine ya da herhangi bir akrabasına iyi gelmesi dolayısıyla kendi belirlediği dozajda ilaç kullanmaması gerekmektedir. 

Prozac Ne Kadar Süre Boyunca Kullanımı Uygun Bir İlaçtır?

İlacın ne kadar süre ile kullanımının doğru olduğunun kararı yine psikiyatri ile belirlenecektir. Ancak çoğu kişi ilacı iyilik hali oluştuğu anda ilacı bırakmaya çalışmaktadır. Geçmişten günümüze gelmiş yanlış bir algı, bu tarz ilaçların tehlikeli olduğu yönündedir. Eskilerde çok ağır yan etkileri olan ilaçların günümüzde yan etkilerinin hafifletildiğine dikkat çekmek gerekir.

İlacın kısa bir süre kullanılıp bırakılması, hastayı eski haline hızlı bir şekilde getirecektir. Önerilen en az kullanımı 6 aydır, ancak psikiyatri uzmanı en doğru kararı belirleyecektir. Kişilerin ilacı kendi başlarına bırakmaları ağır yan etkilere neden olur. Ayrıca nüks riskini de arttırıcı bir unsurdur. Beynindeki hormonlarda kalıcı bir değişiklik görülebilmesi için ilaçların en az 6 ay boyunca devamı gerekmektedir. 

Prozac Yan Etkileri

Kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte, her psikiyatri ilacı gibi Prozac da çeşitli yan etkileri beraberinde getirmektedir. Yan etkiler genellikle hafif düzeyde olmakta ve birkaç gün içerisinde geçmektedir. Ancak bazı durumlarda daha uzun süreyle yan etkiler görülmektedir. Hatta bazı kişilerde oluşan yan etkiler kişilerin günlük rutinini de bozar. Böyle bir problemin oluşması halinde kişilerin online psikiyatri ile görüşerek ilacı değiştirmeleri gerekecektir. 

Yaygın yan etkileri:

• Hafif düzeyde baş ağrısı,
• Zaman zaman iştahı kesebilecek düzeyde mide bulantısı,
• İshal gibi bağırsak problemleri,
• Uykusuzluk (Ancak zaman içinde uykuyu düzenleyecektir)
• Halsizlik, yorgun hissetme ve güçsüzlük

Az düzeyde yaygın yan etkileri:

• Ciddi dikkat dağınıklığı, odaklanma güçlüğü, epilepsi nöbetleri, mantıklı düşünememe hali veya denge kaybı (düşük sodyum düzeyiyle ilgili olma ihtimali yüksektir)
• Depresif ruh halinin iyice artması, kişinin kendine zarar vermeyi ya da intihar etmeyi düşünmesi,
• İleri düzeyde başın dönmesi veya bayılma,
• Göğüste sıkışma, nefesin kesilmesi veya şiddetli göğüs ağrısı,
• Manik dönem dediğimiz yerinde duramama, aşırı canlı hissetme veya kıpır kıpır olma hali,
• Regli döneminden önce meydana gelen kanamalar, kanamanın durmaması,
• Kan akışının durdurulamaması,
• Öksürükten kan gelmesi, dışkıda kan olması veya kanlı kusma gibi anormal kanamalar,
• Özellikle ilacın etken maddelerine alerjisi olan kişilerde meydana gelen aşırı alerjenik durumlar

Yaygın olmayan ve çok az görülen yan etkileri:

• Nefes alırken hırıltı gibi sorunların oluşması,
• Derinin kaşınması, kızarması veya soyulması,
• Göğsün veya boğazın sıkışması, yutkunamama,
• Nefes alma veya konuşma güçlüğü çekmek,
• Yüz, ağız, dil veya boğazda şişme meydana gelmesi 

şeklindedir. Özellikle şeker hastalarının bu ilacı dikkatli kullanması gerekir çünkü kan şekeri seviyelerini etkilediği bilinir. Yaygın yan etkiler genellikle birkaç gün içerisinde son bulmakta ve kişi normal yaşamına geri dönmektedir. Yaygın olmayan veya az düzeyde yaygın yan etkilerin görülmesi ve çok şiddetli olması halinde, online psikiyatri uzmanı ile acil bir görüşme ayarlayarak ilacı değiştirmek gerekir. Ayrıca bazı ilaçlarla etkileşimi olduğuna ve bu ilaçlarla kullanılırken özellikle dikkat edilmesi gerektiğine de ayrıca dikkat çekmek gerekir. Bu ilaçlar:

• MAO inhibitörleri (izokarboksazid, linezolid, maklobemid, rasajilin, selejilin vd.)
• Trisiklik antidepresanlar
• Tirozin
• Diğer serotonin geri alım inhibitörleri
• Kan sulandırıcı ilaçlar
• Metoprolol
• Tamoksifen
• Lityum
• Tramadol
• Sarı Kantaron ekstreleri
• Pimozid ve tiyoridazin gibi QT uzaması yapan ilaçlar
• Setirizin, difenhidramin gibi alerji ilaçları
• Aspirin (kanamayı ciddi düzeyde arttırabilir)

Prozac Kimler İçin Uygun Bir İlaç Değildir?

Psikiyatri uzmanıyla görüşme yaparken, kişilerin aşağıdaki durumlardan birine sahip olmaları halinde durumu uzmana belirtmelerinde fayda vardır:

• Ülser gibi mide sorunları,
• Epilepsi öyküsü olanlar,
• Karaciğer ve diyabet gibi sorunlar yaşayanlar,
• İdrar sökücü kullanımı dolayısıyla sodyum düşüklüğünden muzdarip olanlar,
• Ailede intihar girişimi ve bipolar bozukluk gibi durumları olanlar, 
• Ailede glokozom öyküsü bulunanlar,

hangi ilacı kullanacak olurlarsa olsunlar, durumu mutlaka online psikiyatri uzmanı ile paylaşmalıdır.

Prozac Nasıl Bırakılır?

Prozac kişilerin kendi belirledikleri kurallar çerçevesinde bırakabilecekleri ilaç gruplardan biri değildir. Özellikle 3-4 ay kullanımı sonrasında bırakmayı arzulayan kişi sayısı çok yüksektir. Öncelikle bir anda bırakılmasının ciddi yan etkilere neden olabildiğine dikkat çekmek gerekir. Psikiyatri kontrolünde önce dozları azaltılarak kullanılan ilacın en az 6 ay boyunca kullanımı önerilmektedir. 

Prozac Zayıflatır Mı?

Yeme bozuklukları tedavisinde çok sık kullanılan bir ilaç olması dolayısıyla kişilerin en çok merak ettikleri konulardan bir tanesi olabilme özelliği göstermektedir. Bu ilacın zayıflattığı ile ilgili herhangi bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Kişinin başlangıç kilosuna göre kilo verdirip aldırma gibi durumlar söz konusu olabilir. Ancak genel manada iştahı düzenleyen bir ilaç olduğuna dikkat çekmek gerekir. 

Prozac Fiyatları

Prozac Fiyatları hakkında net bir bilgi vermek mümkün olmamaktadır. Çünkü reçeteli ve reçetesiz fiyatlandırma dahilinde fiyatlarda bazı değişiklikler meydana gelebilmektedir. Genel olarak reçetesiz eczane satış fiyatının 22 TL olduğu söylenebilir. Ancak bu durumda değişiklikler meydana gelebilir.